ရင္နာဖို႔ေကာင္းတာက ဗိုလ္ခ်ဳပ္တို႔ ေခတ္က ကိုလိုနီ(ကၽြန္) ပညာေရးျဖစ္ေပမယ့္ အဆင့္အတန္းရွိတယ္။ ဟိုေခတ္က ေကာလိပ္ေက်ာင္းသားဆိုရင္ အဂၤလိပ္စာကို ပိုင္ပိုင္နင္းနင္း ေရးႏိုင္ေျပာႏိုင္ၿပီ။ ဆရာေတြက ဖိဖိစီးစီး သင္တာေၾကာင့္တေၾကာင္း၊ အဂၤလိပ္စာ ႏိုင္နင္းတာေၾကာင့္တေၾကာင္း စာဖတ္အားေကာင္းၾကတယ္ ဗဟုသုတၾကြြယ္ၾကျပန္တယ္ ။ အေတြးအေခၚ (အသိစြမ္းအား) capacity ျမင့္ၾကတယ္ လို႔ဆိုႏိုင္တယ္ ။
ပါလီမန္ဒီမိုကေရစီေခတ္ေက်ာ္ၿပီးသည့္တိုင္ ဗမာႏို္င္ငံရဲ႕ ပညာေရးဟာျမင့္မားခဲ့ပါေသးတယ္။ စစ္အစိုးရတက္ကာစ ကာလအထိ ရွင္သန္လ်က္ရွိပါတယ္။ ၁၉၅ဝ ခုႏွစ္မ်ားမွာ ရာဇဝင္ ပါေမာကၡ ေဒါက္တာေက်ာ္သက္ အဂၤလိပ္လုိ သင္ၾကားပို႔ခ်ေနတာကို (YouTube) မွာရွာေဖြၾကည့္႐ႈႏိုင္္ၾကပါတယ္။ က်ေနာ္ စက္မႈတကၠသိုလ္ေရာက္ေတာ့ (၁၉၆၈ခု) ဆရာေတြဟာ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံ ေက်ာင္းေကာင္းေတြျဖစ္တဲ႕ MIT- Harvardမွ ဘြဲ႔ရသူေတြနဲ႔ ျပည့္လ်က္ပါ။ ဖဆပလ အစိုးရဟာ ရသမွ် အခြင္႕ေရးေတြကို ယူၿပီး ႏိုင္ငံျခားပညာေတာ္သင္ေတြ လႊတ္ ခဲ့တာကိုး။
စစ္အစိုးရတက္အၿပီး တကသ တပ္ဦးေက်ာင္းသားေဟာင္း ေဒါက္တာညီညီ ဒုဝန္ၾကီးအျဖစ္မွာ စနစ္သစ္ပညာေရး ဆိုၿပီး ဆိုရွယ္လစ္စံနစ္ ပညာေရးစံနစ္သစ္ကို စတင္အေကာင္ အထည္ေဖာ္ခ်ိန္ကစၿပီး ဗမာျပည္ရဲ႕ ပညာေရးစံနစ္ဟာ ထိုးက်ခဲ႕ရတယ္။ အရင္က အေနာက္ႏိုင္ငံေတြ ရဲ႕ ထံုးတမ္းစဥ္လာအတိုင္း Liberal arts ပညာေရးကို ဦးစားေပးခဲ့တယ္။ ဘီေအ ဘီအက္စ္စီ အဆင့္မွာ အေျခခံပညာရပ္ေတြကို ဖက္စံုကသင္ေပးတာေပါ့။ ေဒါက္တာ ညီညီတို႔ေခတ္မွာေတာ႕ ေရႊဉာဏ္ေတာ္ စူးေရာက္ၿပီး ဆိုရွယ္လစ္ပညာေရးအတိုင္း (အထူးျပဳ) Specialization ကို ဦးစားေပးရမယ္ဆိုၿပီး စံနစ္တခုလံုး ေျပာင္းလဲခဲ႕ၾကပါတယ္။ အဓိက ထိခိုက္တာကေတာ့ critical thinking လို႔ေခၚတဲ့ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ခ်င့္ခ်ိန္ ေတြးေခၚျခင္းပညာရပ္ဟာ တိမ္ေကာခဲ့ရတယ္လို႔ ဆိုႏုိင္ပါတယ္။
၁၉၆၂ ဇူလိုင္ (၇) ရက္ ေက်ာင္းသားထုနဲ႔ ထိပ္တိုက္ေတြ႔ အၿပီးမွာ စစ္အစိုးရဟာ ေက်ာင္းသားေတြကို မရွိမျဖစ္တဲ့ တိုင္းျပည္ ရတနာေတြလို႔ မျမင္ေတာ့ဘူး။ ျပႆနာေကာင္ေတြလို႔ ျမင္စျပဳလာၿပီ။ ဒါေၾကာင္႕ ေနာင္ေခတ္ေခါင္းေဆာင္ေတြ ပညာတတ္ေတြ ေမြးဖို႔ထက္ ေက်ာင္းသားေတြကို ကိုင္တြယ္ႏိုင္ဖို႔ အားသန္ၾကိဳးစားလာေတာ့တယ္။
ထို႔ျပင္ ဦးေနဝင္းဟာသူ႔ရဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္သက္တမ္း (၂၆) ႏွစ္မွာ အေရွ႕နဲ႔အေနာက္ စစ္ေအး တိုက္ပြဲကိုအခြင္႕ေကာင္းယူၿပီး isolation policy လို႔ေခၚတဲ႕ တကိုယ္တည္းသီးျခားေနတဲ႕ ေပၚလစီ ကိုက်င့္သံုးခဲ့ၿပီး တတိုင္းျပည္လံုးကိုလဲ သတင္းေမွာင္ခ်ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေၾကာင္႕ (အသိဉာဏ္) ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးဟာ ထိုးက် လာခဲ႕ရတယ္။
ကြယ္လြန္သူ ဦးတင္ေမာင္ဝင္းေျပာျပလို႔ သိရတာပါ။ ရွစ္ေလးလံုးအံုၾကြမႈၾကီးအၿပီး ေက်ာင္းသား ေတြစုျပံဳျပီး ထြက္လာၾကေတာ႕ လူငယ္ေက်ာင္းသားတစုက စိတ္ဓာတ္ ထက္သန္စြာနဲ႔ ဦးတြတ္…. က်ေနာ္တို႔ကို အက္(၁၅) (F-15) ေလယာဥ္ရွာေပးပါ၊ စစ္တပ္ကိုအေသခံ ဗံုးၾကဲမယ္ လို႔ေတာင္းဆိုခဲ႕ၾကတယ္။ စိတ္ဓာတ္ကိုခ်ီးက်ဴးစရာေကာင္းလွေပမယ့္ ဒီလိို စစ္ေလယာဥ္ေတြ ဘယ္ေလာက္ေစ်းၾကီးတယ္၊ ဒီေလယာဥ္ေတြ ပ်ံႏိုင္ဖို႔ ေနာက္က ဘယ္ေလာက္ပံ့ပိုးရတယ္ဆိုတဲ့အခ်က္ေတြကို မစဥ္းစားမိတာဟာ (အသိဉာဏ္စြမ္းအား) မျပည္႕စံုေသးေသာေၾကာင့္လို႔ ျငင္းခ်က္ထုတ္ႏို္င္ပါတယ္။ (အသိဉာဏ္စြမ္းအား) နဲရင္ ႐ိုး႐ိုးအအ ေတြျဖစ္ကုန္တာေပါ့။
ဗုဒၶတရားေတာ္မွာ အဝိဇၨာ လႊမ္းေနရင္ တဏွာကိုလဲမပယ္ႏုိင္၊ တြယ္တာမႈကိုလဲ မေက်ာ္ႏုိင္ပဲ သံသရာကမထြက္ႏုိင္သလို အသိဉာဏ္စြမ္းအားသည္လဲ ႏိုင္ငံေရးမွာ အေရးပါလွပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရး အဝိဇၨာလို႔ေျပာလို႔ရပါတယ္။ ဒီ (အသိဉာဏ္စြမ္းအား) အေပၚ အမ်ားၾကီး မူတည္ပါတယ္။ ဒိအျပင္ (အသိဉာဏ္စြမ္းအာား) ရွိတဲ့သူေတြဟာ အသိပညာရဲ႕ ထိန္းသိမ္းမႈေၾကာင့္ ရမ္းရမ္းကားကားဆဲဆိုျခင္း တဖက္သတ္ တိုက္ခိုက္ျခင္း မတရား စြပ္စြဲေစာ္ကားျခင္းတို႔ကုိ ေရွာင္ရွားၾကပါတယ္။ မိမိရဲ့ဂုဏ္သိကၡာ မိမိအေပၚယံုၾကည္မႈ (credibility) ထိိခိုက္မွာကို ေၾကာက္ရြံ႕သတိရွိၾကပါတယ္။ မိမိရဲ့ (မူ) principle မွေသြဖည္မွာကို စိုးရိမ္ၾကပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ အေျပာအဆို အေရးအသားမွအစ (သတိ) ရွိၾက၊ (မူ) ရွိၾကပါတယ္။
က်ေနာ္ဥပမာေလး တခုကိုတင္ျပပါရေစ။
၁၉၃၆ ခုႏွစ္ ေက်ာင္းသားသပိတ္ မွာ အတူတူပါဝင္ခဲ့ၾကတဲ့ ကိုေက်ာ္ၿငိမ္းနဲ႔ ေနာင္လူထုေဒၚအမာျဖစ္လာၾကမယ့္ မအမာ တို႔ဟာ ပုဂၢိဳလ္ေရးသက္သက္ပဲလား ဝါဒေရးေၾကာင့္ပဲလားမသိ၊ တေယာက္ကိုတေယာက္ ၾကည့္မရခဲ့ၾကပါ။ ဒါေပမဲ့ ဦးေက်ာ္ၿငိမ္းဟာ ၁၉၃၆ ခုေက်ာင္းသားသပိတ္ အေၾကာင္းေရးျပေတာ့ ရာဇဝင္ကို အမွန္အတိုင္း (မူ) Principle အရ အရွိကိုအရွိအတိုင္း ေရးျပခဲ့ပါတယ္။
“လူထုတရားပြဲတြင္ ေယာက်္ား မ်ားႏွင္႕ ယွဥ္၍ ရဲရဲေတာက္ ရင္ေဘာင္တန္း တရားေဟာ ေကာင္းသူ ေက်ာင္းသူ ေခါင္းေဆာင္မ်ားမွာ မအမာ-ဘီေအေအာက္တန္း (ယၡဳလူထုဦးလွဇနီး)၊ မမၾကီး (ယၡဳအထက္တန္းေက်ာင္းဆရာမၾကီး-ျမဴမင္းၾကီးေဟာင္း ဦးထြန္းအံု၏ဇနီး)၊ မခင္ျမ (ယၡဳ ေဒါက္တာေဒၚခင္ျမ-ပညာေရးတကၠသိုလ္) ၊ မအံုး (ယၡဳ မႏၲေလးတကၠသိုလ္ ပါဠိ ဌာန ပင္စင္စား ပါေမာကၡ - အမ္ေအေဒၚအံုး) တို႔ပါဝင္သည္။ က်န္သပိတ္ေမွာက္ ေက်ာင္းသူမ်ားမွာ စင္ျမင္႕ေပၚ၌ တရားေဟာမေကာင္းေသာ္လည္း ရဲရဲေတာက္ေတြခ်ည္းျဖစ္ၾကပါသည္။”
(ဦးေက်ာ္ၿငိမ္း၏ကိုယ္ေရးမွတ္တမ္းမွ )
ဦးေက်ာ္ၿငိမ္းဟာ လူထုေဒၚအမာႏွင့္ ႏို္င္ငံေရးအရ ဆန္႔က်င္ဘက္ျဖစ္ခဲ့ေသာ္လဲ ရာဇဝင္ အခ်က္အလက္ ကိုေရးရာမွာ အာဃာတမရွိ အမွန္အတိုင္း ေရးျပခဲ့တယ္။ (မူ) Principle ကိုအေလးထားတာကတေၾကာင္း ၊ self-respect ဟုေခၚေသာ မိမိကိုယ္ကို မိမိ ေလးစားတာေၾကာင့္လဲျဖစ္တယ္။
သို႔ေသာ္ အသိဉာဏ္စြမ္းအားနဲေသာ လက္ဝဲ တယူသန္အခ်ဳိ႔သည္ ဦးေက်ာ္ၿငိမ္းကို မုန္းတာနဲ႔ ရာဇဝင္ အခ်က္ေတြကိုပါ ျပင္ခ်င္ၾကတယ္။
ဂ်ပန္ေတာ္လွန္ေရးမွာ တိုင္းေတြခြဲၾကေတာ့ တိုင္း (၆)မွာ ဗိုလ္ရဲထြဋ္က စစ္တိုင္းမႉး ဦးေက်ာ္ၿငိမ္းက ႏိုင္ငံေရးမႉးအျဖစ္ တာဝန္ခြဲေဝခဲ႕ၾကပါတယ္ (သၡင္ တင္ျမ၏ ဖက္ဆစ္ ေတာ္လွန္ေရးဌာနခ်ဳပ္ႏွင္႕တိုင္း(၁ဝ)တိုင္း - စာမ်က္ႏွာ ၄၄) ဒါလူတိုင္းအသိပါ။
သို႔ေသာ္ ဝင္းတင့္ထြန္းရဲ့ အေမွာင္ၾကားကဗမာျပည္စာအုပ္မွာ “ဦးဗေဆြ ဦးေက်ာ္ၿငိမ္းသည္ ရန္ကုန္တာဝန္ခံ ျဖစ္္သည္ ”လုိ႔ သမိုင္းကိုလိမ္ညာေရးခဲ့တယ္ (စာမ်က္ႏွာ ၃၅)။ က်ေနာ္ မွတ္မိသေလာက္ ကြန္ျမဴနစ္ေတြ ျပဳစုထုတ္ေဝခဲ့တဲ့ (လြတ္လပ္ေရး ေရႊရတုသဘင္) စာအုပ္မွာလည္း ဤနည္းတူေရးသားခဲ့ၾကတယ္။
ပုိဆိုးတာက ဝင္းတင့္ထြန္းက (စာမ်က္ႏွာ ၃၅မွာပဲ) “စစ္တိုင္းမ်ား ၏ ႏိုင္ငံေရးမႉးမ်ားမွာ ကြန္ျမဴနစ္ ပါတီမွခ်ည္းျဖစ္သည္” လုိ႔ လိုရာဆြဲ ေကာက္ခ်က္ခ်ျပန္တယ္။ ဒီတုန္းက သၡင္ခ်စ္ဟာ ျပည္သူ႔အေရး ေတာ္ပံုပါတီ ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္တယ္။ စစ္ၿပီး ေနာင္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီေထာင္မွ ကြန္ျမဴနစ္ဘက္ ပါသြားသူျဖစ္တယ္။ ဦးေက်ာ္ၿငိမ္းလဲ ျပည္သူ႔အေရးေတာ္ပံုပါတီကျဖစ္တယ္။ ဒီလုိရာဇဝင္ အခ်က္အလက္ကိုလိမ္ၿပီး ကိုယ္လိုရာဆြဲ ေကာက္ခ်က္ခ်တာ တာဝန္မဲ့ ေရးသားခ်က္သာျဖစ္တယ္။
ဝင္းတင့္ထြန္းက ဦးေက်ာ္ၿငိမ္း တေယာက္ကိုသာ ကြန္ျမဴနစ္ အမ်က္ ကြန္ျမဴနစ္ အၿငိဳးနဲ႔ ရာဇဝင္ အခ်က္အလက္ ကို ျပင္ဆင္တင္ျပခဲ့တာမဟုတ္။
ဖတပလ (ဖက္စစ္တိုက္ဖ်က္ေရး ျပည္သူ႔လြတ္လပ္ေရး) အဖြဲ႕ၾကီးကိုဖြဲ႕ၾကေတာ့ အဓိကအင္အားျဖစ္တဲ့ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ ျပည္သူ႔အေရးေတာ္ပံုပါတီနဲ႔ ဗမာ့တပ္မေတာ္က ကိုယ္စားလွယ္ ေခါင္းေဆာင္ (၃) ဦးစီ - ေပါင္း(၉)ဦးပါတဲ့ ဗဟိုဦးစီးအဖြဲ႕နဲ႔စတင္ဖြဲ႕စည္းခဲ့တာပါ။ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီမွ သၡင္စိုး - သၡင္သန္းထြန္း - သၡင္တင္ျမ၊ ျပည္သူ႔ေရးေတာ္ပံုပါတီမွ ဦိးေက်ာ္ၿငိမ္း - ဦးဗေဆြ - သၡင္ခ်စ္၊ တပ္မေတာ္မွ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း - ဗိုလ္လက်္ာ - ဗိုလ္ေနဝင္းတို႔ျဖစ္ၾကပါတယ္။ (သၡင္တင္ျမရဲ့ ဖက္ဆစ္ေတာ္လွန္ေရးဌာနခ်ဳပ္ႏွင့္ တိုင္း (၁ဝ)တိုင္း - စာမ်က္ႏွာ ၄ဝ)
ဤအခ်က္ကို ရာဇဝင္စိတ္ဝင္စားသူတိုင္း သိၾကပါသည္၊ သိသင့္ပါသည္။ စာအုပ္ေပါင္း ေျမာက္ျမားစြာတြင္လည္း ေဖၚျပထားၿပီး ျဖစ္ပါသည္။ အေရးပါေသာ ရာဇဝင္ အခ်က္တခ်က္ပင္ျဖစ္သည္။
ဒါေပမဲ့ ဝင္းတင့္ထြန္းဟာ သၡင္တင္ျမကို ၾကည္႕မရ၍ေသာ္လည္းေကာင္း၊ သၡင္ဗဟိန္းကို ၾကည္ညိဳစိတ္ေၾကာင့္ေသာ္လည္းေကာင္း သၡင္တင္ျမအစား သၡင္ဗဟိန္းကို ကြန္ျမဴနစ္ကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္ ေျပာင္းပစ္ခဲ့ပါတယ္ (ဝင္းတင့္ထြန္း စာအုပ္ စာမ်က္ႏွာ ၃၂ ကိုၾကည့္ပါ)။ ဒီလုိရာဇဝင္ကိုေရးရာမွာ ကိုယ္ျဖစ္ခ်င္ရာကို တကယ့္အျဖစ္မွန္နဲ႔ အစားထိုးလုိ႔ မရသလို လိုရာကို ျဖစ္သလို မေရးေကာင္းပါ။ (မွတ္ခ်က္။ ကိုဗဟိန္းကို ဗိုလ္ခ်ဳပ္က ေဆြးေႏြးပြဲစဖိတ္ေသာ္လဲ ေနမေကာင္းလုိ႔မပါႏိုင္လုိ႔ သၡင္တင္ျမက အမွတ္ (၆ဝ) - ဧၿပီလ (၁) ရက္ -၂ဝ၁ဝ ထုတ္ Northern Star ဂ်ာနယ္မွာ ေရးျပမွ ဇာတ္ရည္လည္ရပါတယ္)
ေနာက္ ဥပမာတခု ထပ္တင္ျပပါရေစ။
ဆိုရွယ္လစ္ပါတီေထာင္ကာစက အေရးပါခဲ့တဲ့ ႏိုင္ငံေရးသမားတဦးက ဦးကိုကိုၾကီးပါ။ ဆိုရယ္လစ္ပါတီမွာ ဦးကိုကိုၾကီးတို႔က မာ့က္(စ္)ဆစ္ Marxists မ်ားျဖစ္၍ ဦးေက်ာ္ၿငိမ္း၊ ဦးဗေဆြ တို႔က ဆိုရွယ္လစ္စံနစ္ကို ဒီမိုကေရစီနည္းအရ ထူေထာင္လိုတဲ့ ဆိုရွယ္ဒီမိုကရက္ (Social Democrat) မ်ားျဖစ္ၾကတယ္။ အုပ္စု တိုက္ပြဲမ်ား ျဖစ္ကာ ဦးကိုကိုၾကီးတို႔အုပ္စု ဆိုရွယ္လစ္ပါတီမွ ထြက္ခဲ့ၾကရတယ္။ ႏိုင္ငံေရးအရ နာမယ္ဆိုရင္ နာစရာေတြ ရွိခဲ့ၾကပါတယ္။ သို႔ေသာ္ ဦးကိုကိုၾကီးရဲ့ ေျမးျဖစ္သူ ေဒါက္တာေက်ာ္ေဇာ္ဝင္း ပါရဂူဘြဲ႕အတြက္ ျပဳစုေရးသားတဲ့ ဗမာျပည္ ဆိုရွယ္လစ္ပါတီသမိုင္း (A History of Burma Socialist Party 1930-1964) စာတန္းကို ဖတ္ၾကည့္ၾကပါ။ လူပုဂၢိဳလ္တိုက္ခိုက္ျခင္းေသာ္လည္းေကာင္း၊ ရာဇဝင္ အခ်က္အလက္ကို လိမ္ညာရန္ ၾကိဳးစားျခင္းေသာ္လည္းေကာင္း မေတြ႔ရပါ။
ေမာ္စီတံုးကြယ္လြန္အၿပီး တ႐ုတ္ျပည္ၾကီးတြင္ အသိဉာဏ္စြမ္းအားနည္းတဲ့ ေမာ္ရဲ့ဇနီး ခ်န္ခ်င္းဦးေဆာင္တဲ့ (၄)ဦးဂိုဏ္းသာ အာဏာရခဲ့ရင္ တ႐ုတ္ေတြ ေျမာက္ကိုရီးယားျပည္သူေတြလုိ ဆင္းရဲတြင္းနက္ေနႏုိင္တယ္။ အသိဉာဏ္ျမင့္မားလွတဲ့ တိန္ေလ်ာက္ပိန္လုိ ေခါင္းေဆာင္ေၾကာင့္သာ ယေန႔တ႐ုတ္ေတြ ကမၻာမွာ ေခါင္းေထာင္ ႏိုင္ခဲ့ၾကရတာကို မေမ့သင့္ပါ။
တခ်ိန္က ဗမာေတြဟာလဲ အေရွ႕ေတာင္အာရွမွာ ဗမာကြလုိ႔ ေမာ္ၾကြားႏို္င္ခဲ႕ဖူးပါတယ္။ ေခါင္းေဆာင္သူမ်ားရဲ့ ေစတနာနဲ႔ အသိဉာဏ္စြမ္းအား ကြာျခားမႈပဲ မဟုတ္ပါလား။
ယၡဳေဒၚစုရဲ့ မိန္႔ခြန္းမ်ား - မီဒီယာေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုခန္းေတြကို နားဆင္ၾကည့္ၾကပါ။ ေစတနာနဲ႔ အသိဉာဏ္စြမ္းအား ရဲ့ အက်ိဳးတရား ထင္ေပၚလွပါတယ္။
ေနာက္ အသိဉာဏ္စြမ္းအား (capacity) နဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ သတိျပဳေစခ်င္တာက အသိဉာဏ္စြမ္းအားဆိုတာ ေက်ာင္းစာသက္သက္ေသာ္လည္းေကာင္း စင္မီနာမ်ား တက္႐ုံနဲ႔ေသာ္လည္းေကာင္း အဆင့္အတန္းတက္ မလာႏိုင္ပါ။ ေလ႕လာမႈအားလို႐ုံမက လက္ေတြ႔ အလုပ္အေတြ႔အၾကံဳ၊ ဘဝအေတြ႔အၾကံဳမ်ားနဲ႔ ေပါင္းစပ္မွသာ ၿပီးျပည္႕စံုလာၿပီး အဆင္႕အတန္းျမင္႕မားလာႏိုင္ပါတယ္။ ဥပမာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္တို႔ လူတစုကိုၾကည့္ရင္ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသား ေခါင္းေဆာင္ၿပီးမွ သၡင္ေခါင္းေဆာင္ (သို႔) ယူဂ်ီေခါင္းေဆာင္၊ ထိုမွတဆင့္ ဂ်ပန္ေခတ္္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ (သို႔) ဝန္ၾကီး ။ ႏိုင္ငံေရးနယ္ပယ္မွာ တဆင့္ထက္တဆင့္ျမင့္တက္ကာ ေနာက္ဆံုး ဖဆပလ လြတ္လပ္ေရးေခါင္းေဆာင္မ်ား ျဖစ္လာၾကရတယ္။
ထိုနည္းတူစြာ တ႐ုတ္္ျပည္သမိုင္းကိုၾကည့္ရင္လဲ ခ်ဴအင္လုိင္းသည္လည္းေကာင္း၊ တိန္ေလ်ာက္ပိန္ သည္လည္းေကာင္း ေက်ာင္းသားလူငယ္ဘဝမွာ ျပင္သစ္ျပည္ကုိ ပညာေတာ္သင္ ထြက္ခဲ့ၾကေသာ္လဲ စာကိုေျဖာင့္ေအာင္ မသင္ၾကရ၊ ပါတီအက်ိဳးအတြက္ေဆာင္ရြက္ၾကရင္း တ႐ုတ္ျပည္ ျပန္ေခၚခံရကာ ပါတီ တာဝန္ေတြကို ထမ္းေဆာင္ရင္း တာဝန္အဆင့္မ်ား ျမင့္သထက္ျမင့္လာကာ ေနာက္ဆံုးဝန္ၾကီးခ်ဳပ္/ဒုဝန္ၾကီးခ်ဳပ္ ဘဝေရာက္ခဲ့ၾကရတယ္။ (မွတ္ခ်က္- The eldest son by Han Su Ying ႏွင္႕My father Deng Xiaoping – The war years by Deng Rong တို႔ကိုဖတ္ၾကည့္ၾကပါ)
ဗိုလ္ခ်ဳပ္တို႔ေခတ္က ထိပ္တန္းေခါင္းေဆာင္မ်ားျဖစ္တဲ့ ကိုေအာင္ဆန္း ကိုႏု သၡင္စိုး သၡင္သန္းထြန္း ဂိုရွယ္ ကိုေက်ာ္ၿငိမ္း သၡင္သိန္းေဖ ကိုရာရွစ္ ကိုဗဟိန္း ကိုဗေဆြတုိ႔ဟာ စာဖတ္အားေကာင္းၿပီး စာတန္းတခုကို လက္တန္းေရးႏိုင္တဲ့ အရည္အခ်င္းျပည္႔ (အသိဉာဏ္စြမ္းအား) ျမင့္မားတဲ့ ပညာတတ္မ်ားျဖစ္ၾက႐ုံမက ေအာက္ေျခစည္း႐ုံးေရးကို ေကာင္းေကာင္းေနာေၾကတဲ့ အေရြးေကာက္ခံေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ ပါတီထူေထာင္ႏိုင္စြမ္းရွိတဲ့ ေခါင္းေဆာင္မ်ား ျဖစ္ၾကတယ္ ။
ကေန႔အျဖစ္ကို ၾကည္႕ၾကရင္ (အထူးသျဖင့္ ျပင္ပတြင္) ႏိုင္ငံေရးအရ မူလတန္း သာသာ ရွိေသာ သူမ်ားကလဲ မိမိကိုယ္မိမိ ေခါင္းေဆာင္ၾကီးလုိ႔ထင္သူကထင္၊ ၈၈၈၈ မွာ ငါတို႔ကမွေခါင္းေဆာင္အစစ္ဟု ေၾကြးေၾကာ္သူကေၾကြးေၾကာ္၊ စာအုပ္ေလးအုပ္ႏွစ္ဆယ္္သာသာေလာက္ ဖတ္ၿပီးတာႏွင့္ မိမိအထင္ကို ရာဇဝင္ အျဖစ္ ေရးသူကေရး၊ ေျမႇာက္ေပး သူမ်ားက ေျမႇာက္ေပး။
| ႏိုင္ငံေရးသမားဆိုတာ တံဆိပ္တပ္.. အလံေထာင္.. ေၾကြးေက်ာ္႐ုံနဲ႔ ႏို္င္ငံေရးသမား စစ္စစ္ ႏိုင္ငံေရးသမားေကာင္း ျဖစ္မလာပါဘူး။ |
ႏိုင္ငံေရးသမားဆိုတာ တံဆိပ္တပ္..အလံေထာင္..ေၾကြးေက်ာ္႐ုံနဲ႔ ႏို္င္ငံေရးသမား စစ္စစ္ ႏိုင္ငံေရးသမားေကာင္း ျဖစ္မလာပါဘူး။
ႏိုင္ငံေရးသမား စစ္စစ္ဆိုတာ တိုင္းျပည္ႏွင္႕လူမ်ိဳးကို ခ်စ္သည့္စိတ္ကို အေျခခံကာ ယံုၾကည္ခ်က္၊ ခံယူခ်က္္ ရွိရပါမယ္။ အတြင္း စိတ္ဓာတ္ ခိုင္မာရပါမယ္။ မိမိေလွ်ာက္လိုတဲ့ ဦးတည္ခ်က္ - လမ္းစဥ္ - ရည္မွန္းခ်က္ - ေဖၚေဆာင္လိုတဲ့ ေပၚလစီ - ေတြကို မိမိကိုယ္တိုင္သိမွ - လူထုကိုခ်ျပ ဦးေဆာင္မႈေပးႏိုင္ပါမယ္။ ဒါေတြျပည့္စံုဖို႔- အသိဉာဏ္စြမ္းအား - လိုလာျပန္တယ္။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းဟာ သူအထင္ၾကီးတဲ့ ေဒါက္တာဗေမာ္ ေလသံနဲ႔ ဌာန္က႐ုိဏ္း က်က် အဂၤလိပ္ စကား ေျပာက်င့္ခဲ့ရတယ္ (ဦးသိန္းေဖျမင္႕၏ေက်ာ္ၿငိမ္း စာမ်က္ႏွာ ၃၉)။ အဂၤလိပ္ကို အထင္ၾကီးလုိ႔မဟုတ္၊ ေခါင္းေဆာင္ဆိုတာ မိမိအေတြး မိမိအျမင္ မိမိ ယံုၾကည္ခ်က္ကို အမ်ားလူထုသိေအာင္ ခ်ျပဖို႔လိုတယ္။ ပရိသတ္အလယ္မွာ ရဲရဲေျပာတတ္ဖို႔လုိတယ္။ အဂၤလိပ္စာဟာ ကမၻာသိစာျဖစ္ေနလုိ႔ အဂၤလိပ္စာကို လက္နက္အျဖစ္သံုးရမွာကို သိလုိ႔ ျဖစ္တယ္။
တခါ ေက်ာင္းသားတဦးက ကိုေက်ာ္ၿငိမ္းကုိအျပစ္တင္စကားေျပာလာတယ္။ ကိုေအာင္ဆန္းက မခံ ကိုေက်ာ္ၿငိမ္းအခန္းေခၚသြားၿပီး စာအုပ္ပံုအၾကားငံု႔ဖတ္ေနတဲ့ ေက်ာင္းသားကိုလက္ညိဳးထိုးၿပီး အဲဒါ ေက်ာ္ၿငိမ္း တို္င္းျပည္အတြက္ ကုန္းဖတ္ေနတာကြလုိ႔ ကာကြယ္ခဲ့တယ္။ ဘာလုပ္လုပ္ တိုင္းျပည္အတြက္လုိ႔ု စိတ္ထဲမွာ ရွိခဲ႕ၾကတယ္။ ဗဟုသုတ ၾကြယ္ရန္စာဖတ္ၾကတယ္၊ သေဘာတရားေရးေတြ ေလ့လာေဆြးေႏြးၾကတယ္၊ တရားေဟာစည္း႐ုံးေရးဆင္းၾကတယ္၊ အားလံုးတိုင္းျပည္အတြက္ သူ႔ကြ်န္ဘဝက လြတ္ဖို႔။
ယၡဳေခတ္ ေခါင္းေဆာင္ ျဖစ္ခ်င္သူမ်ား (ျပည္ပ) ၊ႏိုင္င့ံံအာဏာ ယူထားသူမ်ား နဲ႔ကြာျခားလွပါၿပီ။
ႏိုင္ငံေရးစိတ္ဓာတ္ - တိုင္းျပည္ ႏွင္႕လူမ်ိုဳးအေပၚ ထားတဲ့႕ ေစတနာကြာျခားပါၿပီ။
ေစတနာ နဲ႔ တိုင္းျပည္ခ်စ္စိတ္ တို႔ဟာ ဗီဇ လုိ႔ုေျပာႏိုင္တယ္၊ ႏွလံုးသားမွစီးဆင္းလာတယ္။
(မူ) ႏွင္႕ (ယံုၾကည္ခ်က္) တို႔ ဟာ (အသိဉာဏ္စြမ္းအား) အေပၚ မူတည္ျပန္တယ္။
အတိုခ်ဳပ္ရေသာ္
ဗိုလ္ခ်ဳပ္တို႔ေခတ္က ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ သၡင္ေပါက္စမ်ားဟာ သူ႔ကၽြန္မခံလိုစိတ္ တိုင္းျပည္ခ်စ္စိတ္ အရင္းတည္ၿပီး ႏိုင္ငံေရးလုပ္ခဲ့ၾကတယ္။ အဖြဲ႕အစည္းတြင္း စနစ္တက် စည္းကမ္းတက် လုပ္ေဆာင္ခြင့္ရွိခဲ့ၾက႐ုံမက မဲနဲ႔အေရြးေကာက္ခံရတဲ့ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္အျဖစ္ ရပ္တည္ၾကရလုိ႔ တာဝန္နဲ႔ ဝတၱရားကို နားလည္သလို အဖြဲ႕အစည္းတြင္း အုပ္စုအားၿပိဳင္မႈအေၾကာင္းကို လက္ေတြ႔ ေျဖရွင္းၾကရလုိ႔ အေပးအယူ အေၾကာင္း ေကာင္းေကာင္းၾကီး နားလည္ခြင့္ရခဲ့ၾကတယ္။ တျပည္လံုး ျပန္႔သြားတဲ့ေက်ာင္းသားသပိတ္ၾကီးကို ေဖၚထုတ္ႏိုင္စြမ္းရွိလုိ႔ ေက်ာင္းသားကြန္ယက္ တည္ေဆာက္ႏိုင္ၾက႐ုံမက ထိုေခတ္ ႏိုင္ငံေရးသမားၾကီးမ်ားႏွင့္ ထိေတြ႔ဆက္ဆံခြင့္ရခဲ့ၾကတယ္။
ေက်ာင္းသားသမဂၢဟာ ေနာင္တိုင္းျပည္ လြတ္လပ္ေရးကို အရယူေပးမယ့့္္္ ေခါင္းေဆာင္မ်ားကို ေမြးထုတ္ေပးရာ ဘူမိလက္သံ မွန္ေသာ မ႑ိဳင္ တခု ျဖစ္တယ္။ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ားကလဲ အစြမ္းအစ ရွိတဲ့ စာဖတ္အား ေလ့လာအား ေကာင္းတဲ့ အသိိဉာဏ္ (capacity) ျမင့္မားၿပီး (မူ) ရွိတဲ့ တိုင္းျပည္ခ်စ္တဲ့ လူငယ္မ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း သတိျပဳေစခ်င္ပါတယ္။
လူငယ္အေပါင္း အမ်ိဳးခ်စ္စိတ္ တိုင္းျပည္ခ်စ္စိတ္ တိုးပြား၍ အသိိဉာဏ္စြမ္းအားျမင့္မားၾကပါေစေသာဝ္္။
ဘိုေက်ာ္ၿငိမ္း
ဇင္းမယ္ (ခ်င္းမိုင္)
ကိုးကားစာအုပ္စာတမ္းမ်ား
ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈသမိုင္း (ေအာင္ထြန္း)
ဦးသိန္းေဖျမင့္ရဲ့ ေက်ာ္ၿငိမ္း
ဦးႏုရဲ့ တာေတစေနသား
U Nu of Burma by Mr Butwell
Aung San of Burma by Aung San Suu Kyi
ဦးေက်ာ္ၿငိမ္း ကိုယ္ေတြ႔မွတ္တမ္း
ေဒါက္တာသာလွ ကိုယ္ေတြ႔မွတ္တမ္း
သၡင္တင္ျမရဲ့ ဖက္ဆစ္ေတာ္လွန္ေရးဌာနခ်ဳပ္ႏွင့္ တိုင္း(၁ဝ)တိုင္း
A History of Burma Socialist Party 1930-1964 by Dr Kyaw Zaw Win
ဝင္းတင္႕ထြန္းရဲ့ အေမွာင္ၾကားကဗမာျပည္
The eldest son by Han Su Ying
My father Deng Xiaoping – The war years by Deng Rong
ေနာက္ဆက္တြဲ
ဒုတိယပိုင္းမွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ဘဝက ႏိုင္ငံေရးသမားဘဝ သို႔ ကူးေျပာင္းသြားပံု ကုိ ဆက္လက္ ေဖၚျပသြားၿပီး အတိုက္အခိုက္ အၿပိဳင္အဆိုင္ မ်ားၾကားက ၿပိဳင္ဘက္မရွိ အမ်ိဳးသားေခါင္းေဆာင္ဘဝ သို႔ ေရာက္လာပံု ဗိုလ္ခ်ဳပ္ရဲ႕ ေလ့လာစရာ ႏိုင္ငံေရးအကြက္ေတြကို ဆည္းပူး ေဖၚထုတ္ရင္း..
တတိယအပိုင္းမွာ…. အမ်ိဳးသားေခါင္းေဆာင္ အဆင္႕ေရာက္မွ အဂၤလိပ္ ကိုလိုနီတို႔နဲ႔ ဉာဏ္္ခ်င္းယွဥ္ၿပီး လြပ္လပ္ေရးကို မည္သို႔ အကြက္က်က် တိုက္ယူႏိုင္ခဲ့ပံုတို႔ကိုတင္ျပေဆြးေႏြးပါရေစ။
****************
ရာဇဝင္ မွတ္တမ္းအတြက္ ၁၉၃၆ သပိတ္ေမွာက္ေကာင္စီ စာရင္းကို တင္ျပပါရေစ။
ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈသမိုင္း (စာမ်က္ႏွာ ၇၈) ကိုညႊန္းပါတယ္။
၁။ ကိုရာရွစ္ ဥကၠ႒
၂။ ကိုေက်ာ္ၿငိမ္း အတြင္းေရးမႈး
၃။ ကိုအုန္း
၄။ ကိုသီဟန္
၅။ ကိုလွေဖ (ဗိုလ္လက်္ာ)
၆။ ကိုထြန္းအံု
၇။ ကိုထြန္းတင္
၈။ ကိုတီေကဘြန္း
၉။ ကိုေအးခ်ိဳ
၁ဝ။ကိုညိဳျမ (ကိုသိန္းတင္)
၁၁။ကိုသာလွ
၁၂။သရဲကိုဘေအး
၁၃။ကိုညိဳထြန္း
၁၄။မအမာ (လူထုေဒၚအမာ)
၁၅။ကိုစိုးေမာင္
၁၆။မအုန္း
၁၇။မမၾကီး
၁၈။မခင္ျမ
၁၉။ကိုလွေမာင္ (ရမည္းသင္း)
၂ဝ။ကိုညြန္႔
၂၁။ကိုခင္ေမာင္
၂၂။ကိုသိန္းေဖ
၂၃။ကိုေအာင္ဆန္း
၂၄။ကိုႏု
၂၅။မခင္ၾကီး အပါအဝင္ (၂၉)ဦး
(မွတ္ခ်က္။ ေက်ာင္းသားသမဂၢသမိုင္း စာအုပ္အရ ကိုရာရွစ္ဟာ သပိတ္ေမွာက္ေကာင္စီဥကၠ႒ျဖစ္ၿပီး ကိုေက်ာ္ၿငိမ္းဟာ အတြင္းေရးမႉးျဖစ္တယ္္။ ဦးေက်ာ္ၿငိမ္းနဲ႔ ေဒါက္တာသာလွတို႔ရဲ့ ကိုယ္ေရးမွတ္တမ္းအရ ကိုႏု ဥကၠ႒၊ ကိုရာရွစ္ ဒုဥကၠ႒၊ ကိုေက်ာ္ၿငိမ္း အတြင္းေရးမႉး အျဖစ္ အေရြးခံရတယ္လုိ႔ ေရးသားမွတ္တမ္းတင္ခဲ႕ၾကတယ္)
