ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အဓမၼ လုပ္အားေပး ခိုင္းေစမႈနဲ႔ ေပၚတာထမ္း ေစခိုင္းမႈမ်ားကို စစ္တပ္မ်ားက က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ လုပ္ေဆာင္ေနတာပါ။ က်ား၊ မ မေရြး၊ အသက္အရြယ္ မေရြး အဓမၼ ေစခိုင္းတဲ့ အေလ့အထက အေတာ္ၾကာခဲ့ပါၿပီ။ႏွစ္ေပါင္း ၄၀ ေက်ာ္အတြင္း ေက်ာင္းဆရာမအျဖစ္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့သူ၊ အသက္ ၆၂ ႏွစ္ အရြယ္ ေနာ္သားခုဟာ ၂၀၀၉ ခုနွစ္အတြင္းမွာ ျမန္မာစစ္သားေတြရဲ႕ အဓမၼ ေစခုိင္းမႈနဲ႔ စစ္တပ္ရိကၡာေတြျဖစ္တဲ့ ဆန္၊ ဆီ စတဲ့ အေလးအပင္ေတြကို အသက္အရြယ္နဲ႔ မမွ်ေအာင္ သူတို႔ တပ္စခန္းေတြရွိရာ ေနရာေတြအထိ သယ္ပို႔ေပးခဲ့ရပါတယ္။
ကရင္နီျပည္နယ္ (ကယားျပည္နယ္)၊ ေမာ္ခ်ီးရြာ အေျခစိုက္ ေျချမန္တပ္ရင္း အမွတ္ ၇၂ က ျမန္မာစစ္တပ္ေတြက ႏွစ္စဥ္၊ ႏွစ္တိုင္း သူတို႔ရဲ႕ ရိကၡာေတြကို ထမ္းပို႔ဖို႔ ေဒသခံ ေတြရဲ႕ ဆႏၵမပါပဲ တေနကုန္ အဓမၼ ေစခိုင္းခဲ့တယ္လို႔ သူမက အခုလို ေျပာျပပါတယ္။“စစ္သားေတြက ေျမျမဳပ္မိုင္းေဘးကို ေၾကာက္လို႔ က်မတုိ႔ကို အေရွ႕ကေန ဦးေဆာင္ၿပီး သြားခိုင္းတယ္။ ဘာအစားအစာမွမစားရပဲ ေလးလံတဲ့ တပတ္စာ ရိကၡာကုိ တေန႔လံုးလံုး ထမ္းသြားရတယ္” ဟု ဆိုသည္။
နီးစပ္ရာ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔မ်ား ရြာထဲကို ၀င္ေရာက္လာသည့္ အခါတိုင္းတြင္ အခုလို ေပၚတာေခၚ ေစခိုင္းမႈမ်ား ရွိေၾကာင္း၊ ထိုသုိ႔ေခၚသည့္အခါ ဆယ္ေက်ာ္သက္အရြယ္ အမ်ဳိးသမီးငယ္မ်ားအတြက္ အထူး စုိးရိမ္ပူပန္ေနရေၾကာင္း ေနာ္သားခုက အခုလုိ ေျပာပါတယ္။“အမ်ိဳးသမီး ဆယ္ေက်ာ္သက္အရြယ္ေတြေပါ့၊ မပါေအာင္ အေဒၚက တဖက္တလမ္းကေနၿပီးေတာ့ ေရွ႕ကေနၿပီးေတာ့ ႀကိဳးစားေပးတယ္။ သူတုိ႔စိတ္ထားကေတာ့ သိတဲ့အတိုင္းပဲေလ မေကာင္းဘူးေပါ့ေလ။ ဒါေတာင္မွ အေဒၚတုိ႔ အရြယ္ေတာင္မွ သိပ္စိတ္မခ်ရဘူး။ အဲဒါေၾကာင့္မုိ႔ အဲဒီလူငယ္ေတြ အထူးသျဖင့္စိတ္ပူတာေပါ့ အမ်ိဳးသမီးေတြကို သိပ္စိတ္ပူတယ္” ဟု ေျပာသည္။
အလားတူ ရြာဒါကား ေက်းရြာက ကေလး၂ ေယာက္ မိခင္ျဖစ္သူ ေနာ္ကရီေဖာေဂ ကလည္း ျမန္မာစစ္တပ္မ်ားရဲ႕ အဓမၼ ေစခိုင္းမႈေၾကာင့္ ဆန္၊ဆီ၊ သစ္သီး ၀လံ စတဲ့ တပတ္စာ ရိကၡာေတြကို အခမဲ့ ထမ္းေစခဲ့တယ္လို႔ အခုလို ေျပာလာပါတယ္။“သူတုိ႔ စစ္ေဆးေမးျမန္းတယ္။ သူတုိ႔ စကား(ဗမာလို) မေျပာတတ္ရင္ သူတို႔ ေသနတ္နဲ႔ ခ်ိန္တယ္။ သူတို႔က ဗမာစကားေတြပဲေျပာတယ္။ နားမလည္ဘူး။ ကရင္လုိ ေျပာရင္ နားလည္ေသးတယ္။ ဗမာလုိေျပာေတာ့ နားမလည္ဘူး” ဟု ဆုိသည္။
ယခုလို အဓမၼ ေပၚတာထမ္း ခိုင္းေစျခင္းသည္ ကရင္နီျပည္နယ္ (ကယားျပည္နယ္)၊ အမွတ္ ၂ ခ႐ိုင္ ေဒသတခုတြင္သာမက နအဖ စစ္တပ္စခန္းရွိရာ ေဒသ အႏွံ႔အျပားတြင္ အလားတူ အျဖစ္အပ်က္မ်ား ရွိေၾကာင္း ကရင္နီ လူမႈကယ္ဆယ္ေရးအဖြဲ႔ (KSWDC) မွ ဒါ႐ိုက္တာ ခူးဖဲဘူးက ေျပာပါသည္။“ကရင္နီျပည္နယ္အ၀ိုက္မွာ အတင္းအဓမၼခိုင္းေစမႈေတြ အျဖစ္မ်ားတယ္။ အထူးသျဖင့္ နအဖရဲ႕ စီမံအုပ္ခ်ဳပ္မႈ ဂြင္ရွိသမွ်မွာ အကုန္လံုး ျဖစ္ေနတယ္။ လူထုတုိင္း လူထုတုိင္း ခံစားေနရတယ္” ဟု ဆိုသည္။
၂၀၁၀ ခုႏွစ္ ကစတင္ကာ ေမာ္ခ်ီးေဒသ တ၀ိုက္ေနထိုင္သူ ေဒသခံ စုစုေပါင္း ၄၅၀၀ ေက်ာ္ အဓမၼ ေရႊ႕ေျပာင္းျခင္း ခံခဲ့ရေၾကာင္း ခူးဖဲဘူးက ဆိုသည္။စစ္တပ္က ေဒသခံ ရြာသူ၊ ရြာသားေတြကို အဆက္မျပတ္ အဓမၼ ေပၚတာ ခိုင္းေစမႈေၾကာင့္ ၀မ္းစာအေရးအတြက္ ေတာင္ယာလုပ္ငန္းေတြကို ပစ္ထားခဲ့ရေၾကာင္း ေနာ္သားခုကပဲ အခုလို ေျပာလာပါတယ္။“က်မ ဘာမွ ဆက္မလုပ္ေပးႏုိင္ေတာ့ဘူး။ ဘာလုိ႔လည္းဆုိေတာ့ က်မတုိ႔ ကုိယ္ပိုင္ အလုပ္လည္း။ ရွိေသးတယ္ေလ။ အေဒၚဆုိရင္ ေက်ာင္းဆရာမကေန သူတုိ႔ ၀န္ေဆာင္လုပ္ေပးခဲ့တယ္။ ရြာတြင္းမွာ လံုၿခံဳမႈ မရွိေတာ့ဘူး အဲလုုိပဲ စစ္သားေတြက အၿမဲတမ္းလာၿပီး ေပၚတာ ေခၚေနတယ္” ဟု စိတ္မသက္မသာ ေျပာဆိုသည္။
၂၀၀၉ ခုႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာလအတြင္းမွာပဲ ေနထိုင္ရာ ေမာ္ခ်ီး ေဒသတ၀ိုက္က ေက်းရြာေတြမွာ အဓမၼ လုပ္အားေပး ခိုင္းေစမႈနဲ႔ ေပၚတာ ထမ္းေစမႈေတြ အဆက္မျပတ္ ျဖစ္္ေနတာေၾကာင့္ ေနာ္သားခု အပါအ၀င္ အျခား ေဒသခံ ၃၅၀ ေက်ာ္ေလာက္ဟာ ထုိင္းႏုိင္ငံ ေျမာက္ပုိင္း မယ္စူရင္း ဒုကၡသည္စခန္း အမွတ္ (၂) ကုိ ထြက္ေျပး ခိုလံႈလာၾကပါတယ္။ထိုင္း-ျမန္မာနယ္စပ္၊ ဒုကၡသည္စခန္းေရာက္ရန္ လမ္းခရီးကို ေျခလ်င္နဲ႔ ၁ လနီးပါး ခရီးဆက္ခဲ့ရတယ္လို႔လည္း သိရပါတယ္။
ေခတၱလံုၿခံဳမႈေပးတဲ့ ဒုကၡသည္ စခန္းကို ေရာက္ေနတဲ့ ေနာ္သားခု တေယာက္ စခန္း က အထက္တန္းေက်ာင္း မွာ ေက်ာင္းအုပ္တာ၀န္ ထမ္းေဆာင္ရန္ စိတ္ဆႏၵ ရွိေပမယ့္ ႏွစ္ရွည္လမ်ား ခံစားခဲ့ရတဲ့ အဆုပ္ေရာဂါ ေ၀ဒနာေၾကာင့္ ၀ါသနာပါရာ ေက်ာင္းဆရာမ အလုပ္ကေန ရပ္နားခဲ့ရပါတယ္။လက္ရွိမွာေတာ့ သူမအတြက္ လံုၿခံဳမႈေပးတဲ့ ဒီဒုကၡသည္စခန္းမွာပဲ ဆက္ၿပီးေနထိုင္သြားမယ္လို႔လည္း အခုလို ေျပာလာပါတယ္။
“အေဒၚ ရြာကိုေတာ့ မျပန္ခ်င္ဘူး။ ဒီစခန္းထဲမွာ ေနရတာ အေဒၚအတြက္ လံုၿခံဳမႈရွိတယ္။ အခုေလာေလာဆယ္ အေဒၚ ဒီမွာပဲဆက္ေနမယ္” လို႔ ေနာ္သားခုက ေျပာပါသည္။