အနာဂတ္မဲ့ေပမယ့္ ေမၽွာ္လင့္ခ်က္ ရွိေနဆဲ

ဗုဒၶဟူးေန႔၊ ဒီဇင္ဘာလ 01 ရက္ 2010 ခုႏွစ္ က်လြန္းေထာ ေဆာင္းပါး - လြတ္လပ္ေသာ မြန္သတင္းေအဂ်င္စီ

“ဒီေရာဂါ နာမည္ဆိုးတစ္ခုကို အရမ္းမုန္းတယ္၊ အျခားေရာဂါ ရပါေစ ခံႏိုင္တယ္၊ အသက္ရွင္ေနႏိုင္ေပမယ့္ နာမည္ဆိုးေၾကာင့္ အရမ္းခံစားရတယ္” ဟုဆိုၿပီး AIDS ေရာဂါေဝဒနာကို ခံစားေနရတဲ့ မျဖဴက သူမရင္ထဲက စို႕နစ္ေနတဲ့ ခံစားခ်က္ကို မ်က္ရည္သုတ္ရင္း ျပန္ေျပာျပခဲ့ပါတယ္။
ထိုင္း-ျမန္မာနယ္စပ္ စံခလပူရီၿမိဳ႕၏ အေရွ႕ေတာင္ဘက္အရပ္ရွိ အလွမ္းကြာေဝးလွတဲ့ ေဝ့မလိုင္ေက်းရြာတြင္ Save House လို႔ေခၚတဲ့ နာတာရွည္ေရာဂါသည္မ်ား လံုျခံဳေရးေဂဟာမွာ လူနာေပါင္း (၆၀) ရွိေနပါတယ္။ စိတၲဇ ေရာဂါေဝဒနာသည္၊ တီဘီ (ေခၚ) အဆုတ္နာေရာဂါႏွင့္ HIV/AIDS ေရာဂါ ေဝဒနာသည္ေတြကို ေစာင့္ေရွာက္ကာ ေဆးဝါးကုသေပးေနတဲ့ ေဂဟာေလးတစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။

က်ယ္ေျပာလွတဲ့ ေဂဟာဝင္းထဲ ဝင္လိုက္တာနဲ႕ ေအးျမၿပီး သစ္ပင္အရိပ္ေတြနဲ႔ ေအးခ်မ္းတဲ့ ျခံဝင္းထဲမွာ ေဝဒနာသည္ေတြ အထည္ယက္လုပ္သူက လုပ္၊ တံမ်က္စည္းလွည္းသူက လွည္း၊ ေဆာ့ကစားေနသူေတြနဲ႔ ေရဒီယိုလိုင္းမွ ထုတ္လႊင့္ေပးေနတဲ့ ေတးသီခ်င္းေတြကို နားေထာင္ေနသူေတြက နားေထာင္နဲ႔ သူ႕နည္း သူ႕ဟန္နဲ႔ ေဝဒနာသည္ေတြရဲ႔ လႈပ္ရွားမႈကိုပါ ျမင္ေတြ႔ရပါတယ္။ ျခံဝင္းထဲမွာ လူနာေတြ နားေနရာ သီးသန္႕အေဆာင္ေတြနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းတဲ့ သစ္ပင္ရဲ႔ အရိပ္အာဝါသေတြဟာ ေဝဒနာသည္ေတြအတြက္ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ကုစားေပးႏိုင္တဲ့ ေနရာေလးတစ္ခုဆိုရင္လည္း မမွားႏိုင္ပါဘူး။

ေရာဂါအမ်ဳိးမ်ဳိးနဲ႔ ေဝဒနာရွင္ေတြက AIDS ေရာဂါေဝဒနာခံစားေနသူ ၆ ဦးက ေဂဟာမွာ နားခိုေနၾကပါတယ္။ သူတို႔တေတြဟာ AIDS ဆိုတဲ့ ေရာဂါဆိုးႀကီးကို အိမ္ေထာင္ေရးေဖာက္ျပန္မႈ၊ လိင္ဘက္ဆိုင္ရာ လိုက္စားမႈကေန ကူးဆက္ခံလာခဲ့ရသူေတြျဖစ္ပါတယ္။ အခ်ဳိ႕ကေတာ့ ခင္ပြန္းသည္ထံကေန ေရာဂါကူးဆက္ခံလာရသူေတြလည္း ရွိေနပါတယ္။ခင္ပြန္းသည္ကေန ကူးစက္ခံရသူေတြအထဲမွာေတာ့ မျဖဴဆိုတဲ့ ေဝဒနာသည္လည္း ပါဝင္တာေပါ့၊ မျဖဴကေတာ့ သူမရဲ႕ အမ်ဳိးသားဆီကေန ေရာဂါ ကူးဆက္ခံခဲ့ရပံုကို ညွိးႏြမ္းေနတဲ့ မ်က္ႏွာေလးနဲ႔ သူမဘဝရဲ႔ ရင္နာစရာေကာင္းတဲ့ အျဖစ္အပ်က္ေတြကို အခုလို ရွင္းျပေပးပါတယ္။

“က်မေယာက္်ားက မူးလာရင္ က်မကို အၿမဲတမ္း႐ုိက္တယ္၊ အဲဒီလို ႐ုိက္ႏွက္တဲ့ဒဏ္ကို မခံႏိုင္ေတာ့လို႕ က်မ ထြက္ေျပးလာတာ အမ်ဳိးသမီးအဖြဲ႕အစည္းေတြရဲ႕ အကူအညီနဲ႕ ဒီ Save House ကိုေရာက္လာတယ္၊ အဲဒီအခ်ိန္ က်မမွာ ဘာေရာဂါမွ မရွိေသးဘူး၊ က်မ ဒီမွာ တစ္ႏွစ္ေလာက္ ေနလိုက္ေတာ့ က်မ အမ်ဳိးသားက လာျပန္ေခၚတယ္၊ သူနည္းနည္း ေကာင္းလာၿပီးဆိုတဲ့အေတြးနဲ႕၊ ခေလးေတြရဲ႕ မ်က္ႏွာကိုေထာက္ၿပီး က်မ သူ႕ေနာက္ကို ျပန္လိုက္သြားခဲ့တယ္၊ ကံဆိုးခ်င္ေတာ့ က်မသူနဲ႕ အတူတူမရွိခင္က သူေပ်ာ္ပါးလိုက္စားထားတာ က်မ မသိခဲ့ဘူး၊ က်မလည္း ေယာက္်ားကို တစ္ႏွစ္လံုးလံုး ပစ္ထားေတာ့ ဒီေရာဂါကူးမွာေပါ့၊ သူကလူပ်ဳိမဟုတ္ေတာ့၊ ပထမေတာ့ သူ က်မကို မ႐ုိက္ေတာ့ပါဘူးလို႕ ဂတိေတြအမ်ဳိးမ်ဳိးေပးတယ္၊ ဒါေပမယ့္ မၾကာပါဘူး က်မကို ျပန္႐ုိက္တယ္၊ ထုတယ္၊ ဒါေၾကာင့္ က်မလည္း ဒီအဖြဲ႕အစည္းေတြနဲ႕ ျပန္ဆက္သြယ္ၿပီး ဒီမွာျပန္ေနခ်င္တယ္ ေျပာၿပီး ျပန္လာခဲ့တယ္”

မ်ားမၾကာခင္အခ်ိန္မွာပဲ ေနထိုင္မေကာင္းျဖစ္တဲ့အတြက္ ေဆး႐ံုးမွာ ေသြးစစ္ၾကည့္ေတာ့ ေရာဂါပိုးရွိမွန္း သိလိုက္ရပါတယ္။ မျဖဴမွာ ေရာဂါ ေဝဒနာခံစားရမွန္း သိရၿပီးေနာက္ ဘဝတစ္ခုလံုး ပ်ဳိလဲက်ဆင္းသြားသလို ခံစားရေၾကာင္းနဲ႔ ထမင္းမစားႏိုင္ ေရမေသာက္ႏိုင္လည္းျဖစ္ခဲ့ၿပီးေတာ့ မိမိကိုယ္ကို သတ္ေသၿပီး ဘဝကို အဆံုးသတ္ျပစ္လိုက္ဖို႔အထိ စိတ္ကူးခဲ့ေၾကာင္းလည္း မျဖဴက ေျပာပါတယ္။“က်န္ေနေသးတဲ့ သားသမီးေတြအတြက္ က်မအသက္ရွင္ရမယ္လို႕ ေတြးၿပီး ဆရာဝန္ႀကီးေတြလည္း အားေပးစကားေျပာလာေတာ့ အရွက္ကိုေနာက္မွာထားၿပီး က်မဘဝ အသက္ဝင္လာခဲ့တယ္၊ ဒါေပမယ့္ အခုခ်ိန္ထိေတာ့ ခံစားေနရတုန္းပါပဲ” ဟု မျဖဴက အားငယ္ေနတဲ့ အသံတိုးတိုးတိတ္တိတ္ေလးနဲ႔ ေျပာပါတယ္။

ကိုယ္ကိုတိုင္ ရွာယူလို႕မဟုတ္ဘဲ ကူးစက္ခံရသည့္အတြက္ အရွက္ရခဲ့ပါတယ္၊ အကယ္၍ အမ်ဳိးသားျဖစ္သူမွာ ဒီေရာဂါ ရွိမွန္းသိခဲ့မယ္ဆိုရင္ ျပန္ေပါင္းမိမွာမဟုတ္သလို မေမၽွာ္လင့္ဘဲ AIDS ေရာဂါ ခံစားရတဲ့အတြက္ေၾကာင့္လည္း ရင္ကြဲမတက္ ေျပာမျပတက္ေအာင္ ဝမ္းနည္းခံစားရတဲ့အေၾကာင္းကို ပါးျပင္ကေန မ်က္ရည္ေပါက္ေပါက္က်ေနတဲ့ မျဖဴက သူမဘဝရဲ႔ ဝမ္းနည္းစရာေကာင္းခဲ့တာေတြကို ေျပာျပပါတယ္။ထိုင္း-ျမန္မာနယ္စပ္ဟာ နယ္စပ္ဆိုတဲ့အေလ်ာက္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အနယ္နယ္အရပ္ရပ္က လူေပါင္းစံုေတြနဲ႔ ထိုင္းႏိုင္ငံလူေတြ စီးပြားေရး လုပ္ကိုင္ သြားလာလႈပ္ရွားေနၾကပါတယ္။ အခ်ဳိ႕မွာ ၄င္းေရာဂါေၾကာင့္ အသက္ဆံုး႐ႈံးသြားရသူမ်ားလည္း ရွိသလို အခ်ဳိ႕မွာ NGO’s အဖြဲ႕မ်ား၏ ပညာေပးေဟာေျပာမႈကို လက္ခံလာတဲ့အတြက္ သာမန္လူသားမ်ားနည္းတူ အသက္ရွင္ေနၾကသူမ်ားလည္း အမ်ားအျပားရွိေနပါတယ္။

ထိုင္း-ျမန္မာနယ္စပ္ရွိ စက္႐ံုအလုပ္ရံုမ်ားတြင္ ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တိုင္း HIV/AIDS ႏွင့္ပတ္သက္တဲ့ ပညာေပး ေဟာေျပာမႈအျပင္ ေရာဂါရွာေဖြေရး၊ ေသြးစစ္ေဆးမႈမ်ားကိုလည္း နယ္စပ္ရွိ NGO’s အဖြဲ႕အစည္းမ်ား အေလးအနက္ထား ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့အတြက္ အလုပ္သမားေတြအၾကားမွာလည္း ေရာဂါစစ္ေဆးဖို႔ သတၲိမ်ား ျပည့္ဝလာခဲ့တာေတြလည္းရွိေနတယ္ဆိုတာကို ထိုင္း-ျမန္မာနယ္စပ္ရွိ ျမန္မာအလုပ္သမားမ်ားကို ကူညီေစာင့္ေရွာင့္ေပးေနသည့္္ Pattanarak Foundation မွ တာဝန္ရွိသူ ကိုလူေခ်ာက ေျပာပါတယ္။

HIV/AIDS ေရာဂါဟာ လူမ်ဳိးေပါင္းစံုနဲ႔ ႐ူပ္ေထြးေနတဲ့ နယ္စပ္ေဒသမွာသာမကပဲ ျပည္တြင္းမွာလည္း ေရာဂါေဝဒနာေတြေတြ အမ်ားအျပားရွိေနပါတယ္၊ ထိုနည္းလည္းေကာင္ပဲ မြန္ျပည္နယ္အတြင္းမွာလည္း ေရာဂါေဝဒနာသည္ေတြကို ႏိုင္ငံတကာေရႊ႕ေျပာင္းသူမ်ားဆိုင္ရာအဖြဲ႔အစည္း (အိုင္အိုအမ္ IOM) ဆိုတဲ့ NGO’s အဖြဲ႔တစ္ဖြဲ႔က ဝင္ေရာက္ကူညီေပးေနတာ ရွိခဲ့ပါတယ္။

မြန္ျပည္နယ္မွာ လက္လွမ္းမီသေလာက္ ၿမိဳ႕နယ္ေတြမွာ AIDS ေရာဂါေဝဒနာသည္ေတြကို ART ေဆးဝါးအျပင္ အာဟာရျဖစ္ေစတဲ့ ေဆးဝါးနဲ႔ အစားစာေတြကို လစဥ္ပံုမွန္ ေထာက္ပံ့မႈေပးေနတဲ့အတြက္ ေရာဂါသည္ေတြလည္း သြားလာလႈပ္ရွားႏိုင္တယ္ဟု မြန္ျပည္နယ္ မုဒံုၿမိဳ႕နယ္မွ IOM အဖြဲ႕ဝင္တစ္ဦးက ေျပာပါတယ္။“လူနာေတြေတာ့ မပိုလာဘူး၊ အရင္ကနဲ႕စာရင္ ခြဲျခားဆက္ဆံမႈေတြ ေတာ္ေတာ္ေလး ေလ်ာ့နည္းသြားၿပီ” ဟု သူမက ေျပာသည္။

မျဖဴသည္ ထားဝယ္သူ ဗုဒၶဘာသာဝင္တစ္ဦးျဖစ္ပါတယ္။ သူမမွာ ၁၃ ႏွစ္အရြယ္နဲ႔ ၁၁ ႏွစ္အရြယ္ သားႏွစ္ဦးရွိၿပီးေတာ့ သူမရဲ႔သားႏွစ္ဦးကိုေတာ့ Save House ကို ဦးေဆာင္ တာဝန္ယူေနတဲ့ ဆရာမ ေနာ္ေဖာလူးလူးဆီမွာ အပ္ထားပါတယ္။ သားႏွစ္ဦးကို ရွင္ျပဳေပးေစလိုတဲ့ ေမၽွာ္လင့္ခ်က္နဲ႔ ေဂဟာမွာ ေန႕စဥ္ ရက္ကန္း ယက္ၿပီးေတာ့ ေငြစုေဆာင္ေနတယ္လို႕လည္း သူမရဲ႔ အနာဂတ္ၾကယ္ပြင့္ေလးအေပၚ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ႀကီးမားစြာနဲ႔ ေျပာပါတယ္။Save House ေဂဟာမွာ ေရာက္ရွိေနတဲ့ အခ်ဳိ႕ေသာေဝဒနာသည္ေတြဟာ ေပ်ာ္ရႊင္ရယ္ေမာႏိုင္ေပမယ့္ မျဖဴတစ္ေယာက္ကေတာ့ ေဝဒနာကို ရင္မွာပိုက္ၿပီး ပူေဆြးေသာကေတြနဲ႔ ေပ်ာ္ႏိုင္မယ့္ပံ မေပၚပါဘူး။

“သူတို႕ေတြ ေပ်ာ္ႏိုင္မွာေပါ့ေလ က်မလို ဘာအပူအပင္မွမရွိတာ၊ က်မမွာက ခေလးေတြ ေရွ႕ေရးအတြက္လည္း စဥ္းစားေနရတယ္။ က်မၾကားတယ္ ဒီေရာဂါေပ်ာက္တဲ့ေဆး ႏိုင္ငံျခားမွာ ထြက္ေနၿပီးတဲ့၊ တကယ္လို႕ ဒီေရာဂါ ေပ်ာက္ခဲ့မယ္ဆိုရင္ ခေလးေတြ ေရွ႕ေရးအတြက္ က်မ အလုပ္သြားလုပ္မယ္” ဟု အားတက္တဲ့အသံေလးနဲ႔ ေမၽွာ္လင့္ခ်က္ႀကီးစြာ မျဖဴက ေျပာပါတယ္။AIDS ေရာဂါေဝဒနာသည္ မျဖဴကေတာ့ သူမရဲ႔ လက္ရွိခံစားေနရတဲ့ ေရာဂါေဝဒနာေတြ သူတပါးေတြ မခံစားရေလေအာင္ အခုလို စကားလက္ေဆာင္ပါးခဲ့ပါတယ္။

“က်မလိုဘဝမ်ဳိး မခံစားရေလေအာင္ ကိုယ္ေယာက္်ားမယူခင္ ဒါမွမဟုတ္ ေယာက္်ားနဲ႕ ကြဲသြားၿပီးလို႕ ျပန္ေပါင္းရင္လည္း ေသြးစစ္ၿပီးမွ ယူပါ” ဆိုၿပီးေတာ့ မျဖဴက စကားပါးလိုက္ပါတယ္။ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အိတ္ခ်္အိုင္ဗြီ ျပန္႕ပြားမႈႏႈန္းမွာ ၂၀၀၀ ျပည့္ႏွစ္တြင္ ၀ ဒသမ ၉၅ ရာခိုင္ႏႈန္းမွ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္တြင္ ၀ ဒသမ ၆၁ ရာခိုင္ႏႈန္းသို႕ က်ဆင္းသြားေၾကာင္းႏွင့္ ေရာဂါ ဟန္႕တားေစသည့္ ART ေဆးကုထံုးရရွိေနသူ ဦးေရမွာ ၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္ ဇူလိုင္လအထိ ၂ ေသာင္း ေက်ာ္ရွိေနေၾကာင္း Weekly eleven ဂ်ာနယ္က ထုတ္ျပန္ထားသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ေအအိုင္ဒီအက္စ္၊ တီဘီႏွင့္ ငွက္ဖ်ားေရာဂါ ကာကြယ္တိုက္ဖ်က္ေရးအတြက္ ကမၻာ့ရန္ပံုေငြအဖြဲ႕ (Global Fund) က ေပးအပ္သည့္ ႏွစ္ႏွစ္စာရန္ပံုေငြ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁၀၅ ဒသမ ၂ သန္း ရရိွထားသည္ဟု Weekly Eleven က ထုတ္ျပန္ထားသည္။